رایج‌ترین مشکلات بعد از زایمان چه مشکلاتی هستند؟ روش های مقابله با مشکلات بعد از زایمان چه مشکلاتی هستند؟ علت مشکلات رایج مادران بعد از زایمان چیست؟

در ادامه پاسخی جامع به این سوالات خواهیم داد،همراه ما باشید.

پس از زایمان، تمام توجه‌ها از مادر به نوزاد منتقل می‌شود. با این حال، مراقبت از خود مادر هم بعد از زایمان مهم است. مادران علاوه بر اینکه باید یاد بگیرند چگونه از نوزاد خود مراقبت کنند، خودشان هم از نظر عاطفی و جسمی تغییرات زیادی را تجربه خواهند کرد.این تغییرات با مسائل و دشواری‌هایی همراه است.در این مقاله از مجله اینترنتی ماهتوتا، راهکارهایی برای مقابله با مشکلات مختلف جسمی و عاطفی که ممکن است پس از زایمان به وجود بیایند ارائه شده است.

حتما بخوانید » زایمان در آب

۱. درد واژن

از مشکلات احتمالی پس از زایمان پارگی واژن است. اگر در حین زایمان پارگی ناحیه واژن داشته‌اید یا پزشک برای بازکردن دهانه واژن برشی در آن ایجاد کرده باشد، ممکن است زخم برای چند هفته دردناک باشد. برای تسکین درد، این توصیه‌ها را در نظر بگیرید:

• منطقه را با کیسه یخی خنک کنید؛
• روی بالش یا حلقه بالشتی بنشینید؛
• پس از دفع ادرار یا مدفوع، حتما خود را با آب گرم بشویید؛
• چند بار در روز ۵ تا ۱۰ دقیقه باسن را در حمام آب گرم (لگن با آب گرم) قرار دهید؛
• برای جلوگیری از یبوست از ملین استفاده کنید، زیرا یبوست باعث تشدید درد و زخم می‌شود.

حتما بخوانید » کمبود شیر مادر

۲. بخیه سزارین

اگر سزارین شده‌اید، باید کاملا از زخم سزارین مراقبت کنید. دستوراتی را که کارکنان بیمارستان یا پزشک برای مراقبت از آن ناحیه داده‌اند با دقت انجام دهید. اگر اجازه دارید، زخم سزارین را به‌آرامی با آب و صابون روزی یک بار تمیز کنید. حتما زخم را با حوله نرم یا اگر زخم تازه است با استفاده از سشوار خشک کنید. به‌جز برای آغوش‌گرفتن نوزادتان، چیزی را بلند یا حمل نکنید. همچنین قبل از اجازه پزشک، ورزش را شروع نکنید.

حتما بخوانید » پاره شدن کیسه آب جنین

۳. درد سینه و نوک سینه

مشکلات بعد از زایمان

پس از زایمان، سینه‌ها بعد از چند روز پر از شیر می‌شوند. هرچند این مسئله طبیعی است، تورم آنها ممکن است آزاردهنده باشد. برای درد سینه‌ها از کمپرس گرم یا سرد روی آنها استفاده کنید. سوتین شیردهی و گشاد بپوشید. برای جلوگیری از گرفتگی و درد، در هر جلسه شیردهی از هر دو سینه شیر دهید.

شیردهی ممکن است باعث ایجاد درد و ترک در نوک سینه شود. به‌مرور زمان، نوک سینه‌ها سفت می‌شوند و به شیردهی عادت می‌کنند؛ بنابراین بعد از مدتی دیگر احساس درد نمی‌کنید. اما در اوایل شیردهی باید نوک سینه‌ها را با استفاده از کرم‌های مخصوص چرب کنید. بعد از هر جلسه شیردهی، کرم را به نوک سینه‌ها بمالید تا از ترک‌خوردن آنها جلوگیری کنید و اگر ترک خورده‌اند، به درمانشان کمک کنید.

مشکلات بعد از زایمان

حتما بخوانید » افزایش شیر مادر

کرم ماموگل

ماموگل یک کرم موضعی است که برای جلوگیری از ترک نوک سینه در دوران شیردهی استفاده می‌شود. این کرم حاوی عصاره گل همیشه‌بهار و گل ختمی است. این گیاهان دارای خواص ضدالتهابی‌اند که به بهبود مشکلات پوست نوک سینه‌ها کمک می‌کنند. همچنین باعث می‌شوند سلول‌های پوست به‌سرعت بازسازی و ترمیم شوند. می‌توانید این کرم را بعد از هر جلسه شیردهی روی نوک سینه‌ها بمالید.

حتما بخوانید » 13 خوراکی خطرناک برای کودکان زیر 1 سال

۴. شیردهی

عادت‌کردن به شیردهی گاهی سخت است، هم برای مادر و هم برای نوزاد. نوزادان باید تقریبا هر ۲ تا ۳ ساعت یکبار و حتی بعضی اوقات بیشتر شیر بخورند. یافتن بهترین روش یا حالت برای شیردهی و کمک به نوزاد برای مکش شیر نیز ممکن است دشوار باشد. البته بعد از چند هفته، شما و نوزادتان به شیردهی و شیرخوردن عادت خواهید کرد و این کار برایتان راحت‌تر می‌شود و هر دو می‌توانید از مزایای شیردهی بهره ببرید.

در طی روزهای اول پس از تولد، مقدار کمی شیر از سینه خارج می‌شود؛ زیرا نوزاد شما برای رفع گرسنگی به شیر زیادی نیاز ندارد (حدود ۳ قاشق غذاخوری در طول ۲۴ ساعت). اولین شیر رنگ نارنجی مایل به زرد دارد و به آن آغوز یا کلستروم می‌گویند. به این شیر به‌اصطلاح طلای مایع می‌گویند؛ زیرا سرشار از مواد مغذی و آنتی‌بادی است (پروتئین‌هایی که از نوزاد شما در برابر عفونت محافظت می‌کنند).

بعد از حدود ۲ تا ۴ روز مقدار شیر افزایش می‌یابد و احساس می‌کنید سینه‌ها پر و سفت شده‌اند. این شیر هنوز آنتی‌بادی و مواد مغذی دارد و به‌علاوه، حاوی چربی و کالری لازم برای رشد کودک شماست. اگر نگران کافی‌نبودن مقدار شیرتان هستید، می‌توانید مکمل‌هایی را که به افزایش شیر مادر کمک می‌کنند امتحان کنید.

حتما بخوانید » آماده کردن فرزند اول برای فرزند دوم در طول بارداری

مکمل شیرافزا

مشکلات بعد از زایمان

شیرافزا مکملی گیاهی است که برای افزایش تولید شیر مفید است. این مکمل حاوی ۴ گیاه رازیانه، زیره، شنبلیله و شوید است. بر مبنای منابع علمی، همه گیاهان به‌کاررفته در شیرافزا به تولید شیر کمک می‌کنند. تحقیقات نشان داده‌اند مصرف این گیاهان در مادران شیرده تولید شیر را افزایش می‌دهد و در نتیجه، به افزایش وزن نوزادان منجر می‌شود. علاوه بر این، ثابت شده است که شوید دل‌درد نوزادان را کاهش می‌دهد.

ترکیب این گیاهان در مکمل شیرافزا موجب شده است محصول مؤثرتری ایجاد شود که برای کمک به افزایش شیر مادر و تأمین نیازهای نوزاد بسیار مفید و اثربخش‌تر است. معمولا ۲۴ تا ۷۲ ساعت پس از شروع مصرف شیرافزا، افزایش تولید شیر شروع می‌شود؛ اما برای بعضی از مادران ممکن است ۲ هفته طول بکشد تا اثر این مکمل دیده شود.

حتما بخوانید » 16 بیماری خودایمنی در دوران بارداری+حفظ سلامت مادر

۵. یبوست

ابتلا به یبوست پس از زایمان امری طبیعی است. این امر ممکن است به‌دلایل مختلفی باشد. اگر برای زایمان داروی مسکن یا بیهوشی مصرف کرده‌اید، این داروها ممکن است باعث یبوست شوند. اگر در هنگام زایمان پارگی واژن داشته‌اید یا پزشک برای بازکردن دهانه واژن برشی در ناحیه واژن ایجاد کرده است، ممکن است به‌دلیل درد همراه با دفع، از دفع‌کردن مدفوع اجتناب کنید. برای کمک به کاهش یبوست، مقدار زیادی آب بنوشید و غذاهای سرشار از فیبر مانند غلات سبوس‌دار، میوه‌ و سبزیجات مصرف کنید. اگر تا ۴ روز پس از زایمان دفع نداشته‌اید یا این کار برایتان بسیار دردناک است، با پزشک خود برای استفاده از ملین صحبت کنید.

بعد از زایمان

حتما بخوانید » سفر در دوران بارداری 15 باید و نباید هرآنچه باید بدانید

داروی فیبروگل

فیبروگل یک ملین گیاهی پودری است که حاوی پوست دانه اسفرزه است. ماده مؤثر این گیاه، پسیلیوم، پر از فیبر است. پسیلیوم در روده آب را جذب می‌کند و باعث نرم‌شدن مدفوع و آسان‌شدن دفع می‌شود؛ بنابراین، هنگام مصرف فیبروگل، لازم است آب کافی بنوشید. یکی از مزایای فیبروگل این است که بر خلاف سایر ملین‌ها نفخ شکم را افزایش نمی‌دهد و می‌تواند برای درمان و پیشگیری از یبوست استفاده شود. با پزشک خود یا ماما برای استفاده از فیبروگل جهت کمک به پیشگیری و رفع یبوست در دوره پس از زایمان صحبت کنید.

۶. بواسیر (هموروئید)

بواسیر تورم دردناک در یک رگ راست‌روده است و ممکن است در دوران بارداری یا به‌علت فشار در هنگام زایمان ظاهر شود. بواسیر ممکن است باعث درد، خارش و خون‌ریزی پس از دفع شود. نشستن در آب گرم به‌مدت ۱۰ دقیقه، چند بار در روز، به تسکین درد کمک می‌کند. کرم‌های بواسیر حاوی هاماملیس نیز خارش و درد را کاهش می‌دهند.

حتما بخوانید » تاثیرات خوردن آووکادو در دوران بارداری چیست؟

کرم هموروهرب

هموروهرب کرمی است که برای تسکین علائم ناراحتی، سوزش، خارش و درد ناشی از بواسیر داخلی و خارجی استفاده می‌شود. هموروهرب حاوی آب هاماملیس، تنتور بنزوئین و اکسید روی است. هاماملیس و اکسید روی دارای اثرات ضدالتهابی‌اند که به اثربخشی آنها در تسکین درد و ناراحتی بواسیر کمک می‌کند. بنزوئین با کاهش تورم، موجب تسکین خارش و درد می‌شود. اکسید روی نیز برای محافظت از ناحیه مقعد در برابر تحریک بیشتر مفید است. ترکیب این مواد در هموروهرب با سازوکارهای مختلف برای تسکین علائم مرتبط با بواسیر مؤثر است.

حتما بخوانید » تاثیرات خوردن انبه در دوران بارداری

۷. کاهش وزن پس از زایمان

بعد از زایمان ممکن است به نظر برسد که هنوز باردار هستید. این طبیعی است. بیشتر زنان در هنگام زایمان ۶ کیلوگرم از جمله وزن نوزاد، جفت و مایع آمنیوتیک را از دست می‌دهند. در روزهای بعد از زایمان، به‌خاطر دفع مایعات باقی‌مانده، وزن کم خواهید کرد. اکثر مادران می‌خواهند اضافه‌وزن دوران حاملگی را زودتر کم کنند؛ اما رژیم شدید و کاهش سریع وزن ممکن است به شما و کودکتان (در صورت شیردهی) آسیب برساند.

ممکن است چندین ماه طول بکشد تا تمام وزنی را که در دوران بارداری به دست آورده‌اید از دست بدهید. برای کاهش وزن، یک رژیم غذایی سالم داشته باشید و مقدار مصرف میوه و سبزیجات را افزایش دهید. خوب است بدانید شیردهی ممکن است به کاهش وزن و کوچک‌شدن شکم شما کمک کند؛ زیرا شیردهی انقباض رحم کمک می کند و موجب تنظیم متابولیسم بدن پس از بارداری می‌شود.

۸. تغییرات خلق‌وخو پس از زایمان

مشکلات بعد از زایمان

بعد از زایمان ممکن است دچار نوسانات خلقی شوید. لحظه‌ای از آوردن نوزادتان به خانه خوش‌حالید و لحظه‌ای دیگر غمگین. بدانید که شما یگانه مادری نیستید که این احساسات را تجربه می‌کنید. ۷۰ تا ۸۰ درصد زنان در چند هفته اول پس از زایمان احساس غم دارند. این نوسانات خلقی به‌خاطر تغییرات هورمونی، کمبود خواب و استرس نگهداری از نوزاد است.

مشکلات زایمان

اگر این احساسات بیش از چند هفته طول بکشد یا احساس کنید که زندگی روزمره بسیار سخت شده است، ممکن است افسردگی پس از زایمان داشته باشید. اگر احساس غم و اندوه، اضطراب، بی‌ارزشی یا ناامیدی شدید دارید، به پزشک مراجعه کنید. از هر ۴ مادر، ۱ مادر دچار افسردگی پس از زایمان می‌شود. یگانه راه برای بهترشدن، کمک گرفتن از پزشک و متخصص است.

تغذیه پس از زایمان

بعد از تمام تغییراتی که بدن شما در طول زایمان پشت‌سر گذاشته است، باید یک رژیم غذایی سالم داشته باشید تا به بدنتان برای بازسازی کمک کنید و برای مراقبت از نوزادتان انرژی کافی داشته باشید. حتما مایعات زیادی بنوشید؛ به‌خصوص اگر شیر می‌دهید. آب و شیر گزینه‌های خوبی‌اند. مصرف میوه، سبزیجات، غلات کامل (مانند نان سبوس‌دار، برنج قهوه‌ای، نان سنگک، جو و جو دوسر) و پروتئین (مثلا گوشت، مرغ، ماهی، توفو، تخم‌مرغ، لبنیات، آجیل و حبوبات) را افزایش دهید.

مولتی فیکس بانوان

مولتی فیکس بانوان یک مکمل مولتی‌ویتامین و مواد معدنی است که مخصوص خانم‌ها فرموله شده است. پس از زایمان و در دوران شیردهی توصیه می‌شود برای تأمین نیازهای روزمره بدن و جایگزینی ذخایر ویتامین‌ها و مواد معدنی که در دوران بارداری مصرف شده است از مکمل مولتی‌ویتامین استفاده شود. هنگام شیردهی، برای کمک به رشد بدن و مغز نوزاد، نیاز روزانه به برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی بیشتر است (حتی در مقایسه با دوران بارداری). توصیه می‌شود برای تأمین نیازهای بدن خود و نوزادتان، همراه با یک رژیم غذایی سالم، مکمل مولتی‌ویتامین و مواد معدنی مصرف کنید.

سخن آخر

دوران پس از زایمان هیجان‌انگیز، متغیر و پراسترس است. با به‌کارگیری این توصیه‌ها، مراقبت از خودتان در کنار مراقبت از نوزادتان و نیز با کمک‌گرفتن از دیگران در صورت نیاز، این دوران را راحت‌تر می‌گذرانید. فراموش نکنید از این لحظات نهایت لذت را ببرید، چون به چشم‌برهم‌زدنی می‌گذرند.