امکانات مدرسه تا چه حد مهم است؟مدرسه ایده آل چه مدرسه ایست؟در انتخاب مدرسه برای فرزندان کوچکتر به چی نکاتی باید توجه شود؟چگونه تصمیم بگیریم چه نوع مدرسه ای برای کودکمان مناسب است؟پیشنهادات انتخابی فرزند در انتخاب مدرسه مهم است؟ یک مدرسه خوب از لحاظ کالبدی و سخت افزاری چه ویژگی هایی دارد؟امکانات مدرسه تا چه حد مهم است؟ معیارهای اساسی انتخاب مدرسه کدامند؟یک مدرسه خوب ویژگی از لحاظ مدیریتی و نرم افزاری چه ویژگی هایی دارد؟

در ادامه پاسخی جامع به این سوالات خواهیم داد.

اولین تصمیم حیاتی پس از تصمیم به بچه دار شدن، میتواند انتخاب مدرسه کودکتان باشد. مدرسه نخستین مکانی است که کودک تحت تاثیر افراد و عوامل محیطی خارج از قلمرو خانه و خانواده قرار  میگیرد. هرچند که قرار گرفتن کودک در محیط های جمعی و تعامل با کودکان و بزرگسالان دیگر، در روند تربیت او ضروری است، اما میتواند ریسک های بزرگی به دنبال داشته باشد. به یاد داشته باشید که کودک شما در این سال ها بهترین توانایی یادگیری را دارد. محیط، مدرس و یا همراه نامناسب میتواند تاثیرات مخربی روی او بگذارد که تا سالیان سال با او همراه باشند. بنابراین از مدت ها قبل از شروع زمان مدرسه ی کودک، تحقیقات خود را آغاز کنید،همراه مجله اینترنتی ماهتوتا باشید.

• پیش از هرچیز کودک خود و انتظارات خود از کودکتان را بشناسید. بعضی از کودکان در محیط های آرام و خلوت احساس بهتری دارند و برای یادگیری به تمرکز بالا احتیاج دارند، بعضی دیگر در محیط های شلوغ و پرانرژی احساس راحتی میکنند. ممکن است کودک شما گرایش یا علاقه ی خاصی مانند موسیقی، ورزش یا زبان داشته باشد. در انتخاب مدرسه وجود امکان پرداختن به فعالیت موردعلاقه ی کودک را درنظر بگیرید.
• در انتخاب مدارسی که برنامه های درسی خیلی سنگین و ساعات درسی اضافه ی زیادی دارند تجدیدنظر کنید. بخاطر داشته باشید که در دوران مدرسه و علی الخصوص دبستان آنچه که برای کودک شما حیاتی است این است که به او خوش بگذرد  و شاد و راضی باشد. هرچقدر هم که عجیب باشد، درس و آموزش اولویت دوم است. وظیفه ی مدرسه در دوران دبستان بیش از هرچیز میتواند این باشد که شوق آموختن و رشد کردن را در کودک شما بپروراند.

• درمورد معلم های مدرسه تحقیق کنید. علی الخصوص معلم کلاس اول دبستان میتواند بسیار در حس کودک شما به مدرسه در سال های بعد تاثیرگذار باشد. با او صحبت کنید، معلم خوب معلمی است که درمورد تک تک دانش آموزانش صحبت میکند، بک گراند، ضعف ها و قدرت ها، علایق و وضعیت تحصیلی آنها را میشناسد و راهکار ارائه میدهد.

• با مدیریت مدرسه به طور مستقیم صحبت کنید، طرز فکر او را نسبت به آموزش و پرورش کودکان بفهمید. مدیریت خط مشی کلی مدرسه را تعیین میکند و میتواند بسیار در روند آموزش و پرورش کودک شما تاثیر داشته باشد. برخی از مدیران مدرسه تنها به اعتبار علمی مدرسه ی خود اهمیت میدهند و به هر قیمتی میخواهند شاگردی داشته باشند که تنها نمرات بالا بگیرند و در مسابقات علمی رتبه های بالا کسب کنند، اما لزوما روش مناسبی را برای این کار انتخاب نمیکنند و صدمات روانی و تربیتی زیادی برای کودکان به جای میگذارند.
• نزدیک بودن مدرسه نیز از عوامل موثر در انتخاب است. کودکان خصوصا در سال های اولیه ی مدرسه توانایی بیدار شدن در صبح خیلی زود را ندارند. بیدار شدن در صبح خیلی زود و رفتن هرروزه ی یک مسیر طولانی میتواند آنها را از مدرسه دلزده کند.

• فضای باز و سرسبز و امکانات ورزش و بازی و اندازه ی مدرسه را درنظر بگیرید. فعالیت بدنی و جنب و جوش از عوامل بسیار با اهمیت در روند رشد کودک شماست. فضای باز و احیانا سرسبز در روحیه ی کودک بسیار تاثیرگذار خواهد بود و در حس او به مدرسه اهمیت دارد. حیاط کوچک و پر جمعیت، راهروهای تنگ و تاریک و کلاس های کوچک در درازمدت کودک را خسته میکند.

• با والدین دانش آموزانی که در آن مدرسه درس میخوانند صحبت کنید. قبل از آن لیستی از سوال های پر اهمیت برای خودتان تهیه کنید و از آنها بپرسید. تا چه حد از عملکرد کودک خود راضی هستند؟ تا چه حد از عملکرد پرسنل مدرسه راضی هستند؟ کودکشان تا چه حد از محیط مدرسه راضی است؟ هزینه ها در طول سال تحصیلی چگونه خواهد بود؟ و…

• درمورد فضاهای آموزشی و وسایل آموزشی مدرسه سوال کنید. وجود فضاهای آموزشی مختلف مثل آزمایشکاه، کارگاه عملی، اتاق کنفرانس، اتاق فیلم و … و همینطور ابزارهای آزمایش یا نمونه های آموزشی، ابزارهای آموزش ریاضی و… بسیار در روند یادگیری کودکان تاثیرگذار است. محیط ها و روش های آموزش تکراری کودک را خسته و دلزده میکند. البته وجود معلم های خلاق و مشتاق آموزش میتواند نبود این امکانات را جبران کند.
• محله و اطراف مدرسه ی موردنظرتان را بشناسید. سعی کنید تا جای امکان مدرسه در خیابان پر رفت و آمد و امنی قرار گرفته باشد.فضاهای خطرناک یا احیانا بدنام در نزدیکی مسیر رفت و آمد کودکتان وجود نداشته باشد. در داخل مدرسه هم فضاهای خلوت و دور از چشم مسئولان مدرسه وجود نداشته باشد.
• درمورد هزینه به طور کامل سوال کنید، اینکه هزینه تحصیل کودک شما تا آخر سال تحصیلی چقدر خواهد بود، هزینه ی کلاس های فوق برنامه، هزینه کتاب های کمک آموزشی، هزینه های هدیه های در طول سال و… را بپرسید تا برآوردی واقعی از انچه که در طول سال باید بپردازید داشته باشید. به یاد داشته باشید شهریه ی بالای یک مدرسه لزوما ضامن بهتر بودن آن مدرسه نخواهد بود، بدانید که دارید برای چه چیزی هزینه میکنید.

• درمورد مشاور مدرسه سوال کنید و وجود یک مشاور خوب و آگاه را در اولویت های بالای انتخاب مدرسه قرار دهید. با مشاور مدرسه صحبت کنید، انتظاراتتان از مدرسه و همینطور ویژگی های کودکتان را برای مشاور بازگو کنید و برخورد او را بسنجید. سعی کنید تشخیص دهید که مشاور مدرسه بیشتر در ویترین مدرسه نقش دارد یا حقیقتا در روند تربیت و آموزش و پرورش کودکان حضور فعال دارد. آیا در طول سال به طور منظم جلساتی را با کودکان و همینطور با والدین خواهد داشت یا خیر.
• برنامه های ورزشی مدرسه هم جزو گزینه هایی است که باید بررسی شوند. ورزش، و علی الخصوص ورزش های گروهی در سلامت جسمی و روانی کودک و همینطور روند تربیتی او تاثیرات بسیار مطلوبی خواهند داشت. بعضی از مدارس برای افزایش ساعت های درسی ساعت ورزش را حذف میکنند که نه تنها خوب نیست، بلکه آثار مخربی بر کودکان دارد. بعضی دیگر از مدارس نیز برنامه ی مشخصی برای ساعات ورزش ندارند و فقط به کودکان اجازه میدهند در حیاط بمانند. درحالیکه ساعت های ورزش نه تنها در روحیه ی کودکان و تخلیه ی مثبت انرژی و بهبود روابط اجتماعی و همینطور یادگیری مهارت های کار گروهی، موثر است، بلکه میتواند پیش زمینه ای برای ایجاد علاقه و دنبال کردن ورزش بصورت جدی تر باشد. برنامه ی مشخص و معلم متخصص و آگاه به ورزش های پایه و تخصصی از نکات حائز اهمیت است.

• درصورتی که مادر و پدر هردو شاغل هستید درمورد برنامه ی نهار مدرسه تحقیق کنید. آیا مدرسه نهار به دانش آموزان میدهد؟ برنامه ی غذایی هفتگی چگونه است؟ آیا سایر دانش آموزان از کیفیت غذا راضی هستند؟ امکان غذا بردن و گرم کردن وجود دارد؟
• نور مدرسه و کلاس ها هم میتواند قابل بررسی باشد. فضاهای تاریک زمینه ساز ایجاد افسردگی در کودکان هستند. کلاس های دلباز و پرنور از مزیت های یک مدرسه به شمار میروند. همینطور تهویه ی مناسب نیز بسیار مهم است. وجود وسایل گرمایشی و سرمایشی مناسب را نیز چک کنید.
• وجود کتابخانه، اهمیت به کتاب، برنامه های موثر در جهت ایجاد عادت و اشتیاق کتابخوانی و اختصاص دادن ساعت های مشخص به کتابخوانی نیز از نکاتی است که یک مدرسه ی خوب را قابل شناسایی میکند. عادت به کتابخوانی دریچه ای است ابدی به یادگیری و رشد که محدود به هیچ زمان و مکانی نیست. بنابراین از تمام آموزش های مدرسه اگر همین یک مهارت برای کودک شما به یادگار بماند، شما انتخاب درستی کرده اید.
• مدرسه ی خوب مدرسه ای است که به دو امر آموزش و پروش به یک اندازه اهمیت بدهد، کودک شما تنها به مهارت های ریاضی و خواندن و نوشتن،  و دانستنی های علمی احتیاج ندارد. او باید مهارت های دیگری از جمله مهارت تصمیم گیری، حل مسئله، اعتماد به نفس، ابراز وجود و… را در سال های کودکی کسب کند.

برای بعضی‌ها بیشتر شبیه یک مسابقه دو است؛ آن هم دوی استقامت. همان که باید حسابی خودت را آماده کرده باشی. همان که باید بدوی و خسته نشوی. همان که خیلی‌ها به خط پایانش نمی‌رسند و آن هایی هم که از خط پایان عبور می‌کنند، حسابی از نا و نفس افتاده‌اند. مقصود از این شبه مسابقه، همان ماجرای قدیمی انتخاب بهترین مدرسه و ثبت‌نام دانش‌آموز است.

همان که با تعطیلی مدرسه‌ها آغاز می‌شود و پدر و مادرها باید در کنار هزار و یک کار دیگر، از صبح تا شب بدوند و بگردند و تلاش کنند تا یک مدرسه مناسب و باب میل خود و جیبشان  ـ البته از نگاه خودشان ـ بیابند و تازه وقتی مدرسه پیدا شد، باید آن دویدن اساسی ـ مانند صد متر آخر مسابقه ـ را شروع کنند تا با صد اما و اگر و شاید، فرزند دلبندشان را در آن مدرسه خوشنام و نشان، ثبت‌نام کنند.

معیارهای انتخاب مدرسه

بعضی‌ها فقط می‌خواهند مدرسه نزدیک به خانه‌شان باشد و موضوع دیگری برایشان مطرح نیست، اما گروهی هم هستند که تا از چند و چون فعالیت‌های آموزشی و تربیتی معلم‌ها و مربیان سر درنیاورند، دلشان آرام نمی‌گیرد. برخی هم به امکانات و فضای مناسب آموزشی توجه بیشتری نشان می‌دهند و گروهی از والدین ترجیح می‌دهند مدرسه‌ای را برای ثبت‌نام انتخاب کنند که خیلی به دانش‌آموزان سخت نگیرد.

حتما بخوانید »نحوه آموزش صحیح آداب معاشرت به فرزندانمان را بیاموزیم

بنابراین باید گفت معیارهای انتخاب مدرسه خوب، بسیار متفاوت است و موردی که از نظر برخی مثبت به حساب می‌آید، برای گروهی دیگر امتیازی منفی تلقی می‌شود.

دکتر پروین ناظمی، روانشناس با اشاره به این موضوع، می‌گوید: معیارهای انتخاب مدرسه، در مقاطع تحصیلی مختلف با یکدیگر تفاوت دارد و والدین باید با توجه به نیازهای کودک و نوجوان، بهترین مدرسه را انتخاب کنند.

این روانشناس توضیح می‌دهد:
در دوره دبستان یکی از مهم‌ترین معیارها برای انتخاب مدرسه، فضایی است که در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرد تا آن ها بتوانند آزادی عمل، تحرک و جنب‌وجوش کافی داشته باشند. بنابراین مهم است به این موضوع هم توجه داشته باشیم که دانش‌آموزان دبستانی باید  زنگ ورزش یا تفریح، فضا و امکانات مناسبی در اختیار داشته باشند. علاوه بر این، معلم کلاس اول دبستان نیز نقش بسیار مهمی در ادامه فعالیت‌های آموزشی کودک دارد و می‌تواند انگیزه ادامه تحصیل را در وجود او شکل دهد یا به آن ضربه بزند.

محمد الهی نیز با تأکید بر نقش معلم پایه اول، یادآور می‌شود: نقش معلم در سال اول دبستان بسیار مهم است، زیرا اگر دانش‌آموز در این سال، معلم خوبی داشته باشد جذب درس و مدرسه خواهد شد و حتی تا پایان دوره تحصیلش هم او را به یاد خواهد داشت.

او معتقد است در مقاطع بالاتر، به تدریج کادر اداری و مدیریتی مدرسه اهمیت بیشتری پیدا می‌کند، زیرا اگر بهترین معلم‌ها و دبیران در مدرسه‌ای حضور داشته باشند که مدیریت خوب و یکپارچه‌ای ندارد، روند آموزشی و تربیتی دانش‌آموز دچار آسیب خواهد شد، اما مدیریت قوی می‌تواند یک کادر معمولی را هم با برنامه‌ریزی و هماهنگی به خوبی پیش ببرد و نتایج خوبی برجای گذارد.

دکتر ناظمی درخصوص معیارهای والدین می‌افزاید: یکی دیگر از نکات مهم  انتخاب مدرسه مناسب در دوره دبستان، نزدیک بودن مدرسه به خانه است. زیرا کودکان در سال‌های نخست تحصیل توانایی بیدار شدن صبح خیلی زود را ندارند و در مسیر طولانی خانه تا مدرسه خسته و دلزده می‌شوند.

والدین باید با توجه به نیازهای کودک و نوجوان، بهترین مدرسه را انتخاب کنندبا وجود این، بسیاری از پدر و مادرها به اشتباه تصور می‌کنند اگر فرزندشان به مدرسه خوبی برود که تا خانه‌شان فاصله زیادی دارد، بهتر است، اما چنین شیوه‌ای از نظر کارشناسان توصیه نمی‌شود.

این روانشناس به دانش‌آموزانی اشاره می‌کند که دوره دبستان را پشت‌سر گذاشته‌اند و می‌خواهند وارد مقاطع بالاتر شوند و می‌گوید: در این سنین هدایت و پرورش روحی، روانی و اخلاقی دانش‌آموزان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و با توجه به این‌که آن ها در سنین بلوغ هستند، پایه رفتارهای صحیح، عزت نفس و اعتماد به نفس‌شان در همین دوره شکل می‌گیرد. بنابراین نحوه برخورد مسئولان مدرسه و شرایطی که برای‌ دانش‌آموزان ایجاد می‌شود در این باره بسیار مهم است.

حتما بخوانید »تربیت کودکان سخت‌کوش و جاه طلب با 10 روش علمی

 از طرفی، پدر و مادرهایی که می‌خواهند فرزندشان را ثبت‌نام کنند معمولا شناخت دقیق و درستی از کادر اداری و معلم‌های مدرسه ندارند و به همین دلیل ممکن است فقط با دیدن فضا و ساختمان، حیاط و امکانات فیزیکی مدرسه در این مورد تصمیم بگیرند.

الهی با اشاره به این موضوع، می‌گوید: اگر پدر و مادرها بخواهند کمی تخصصی‌تر در این‌ باره تصمیم‌گیری کنند، می‌توانند با والدین کسانی که در همان مدرسه درس خوانده یا می‌خوانند، صحبت کرده و نظر آن ها را جویا شوند تا بتوانند درخصوص وضع علمی و رفتار معلم‌ها و کادر اداری اطلاعات به نسبت درستی به دست آورند.

این کارشناس آموزشی بر این باور است که نوع رفتار، سابقه، مهارت و تجربه کادر ادرای و مدیریتی مدرسه اهمیت زیادی دارد. اولیای دانش‌آموزانی که از مقطعی به مقطع بالاتر می‌روند نیز به گفته وی، معمولا از کادر مدرسه قبلی‌شان مشورت می‌گیرند و براساس نظر آن ها که مورد اعتمادشان هستند، تصمیم‌گیری می‌کنند.

آموزش و پرورش در کنار هم

این روزها در بیشتر مدارس، تأکید و توجه زیادی به موضوع آموزش فشرده و سنگین درسی می‌شود و بسیاری از والدین هم طرفدار چنین برنامه‌هایی هستند. در صورتی‌که به گفته دکتر ناظمی، تمام این برنامه‌ها باید براساس شرایط روحی دانش‌آموز و توانایی‌هایش طراحی شود تا او را خسته و دلزده نکند. یادمان باشد چنین برنامه‌های سنگین و سختی، انگیزه درس خواندن را از دانش‌آموزان و به خصوص دبستانی‌‌ها می‌گیرد.

هر سال، مدرسه ها که باز می شود، انگار با شروع درس و مدرسه موجی از مشکل ها و سوال های بی پاسخ به سوی والدین، به خصوص آنهایی که کودکشان کلاس اولی هستند، هجوم می آورد. جالب اینکه گاهی حتی دیگر زمینه های زمینه های زندگی کودک هم با رفتنش به مدرسه از روال عادی خارج می شود. کم نیستند والدینی که برای مشاوره می آیند و نمی دانند با بچه ای که تا به حال لجباز و بدغذا نبوده یا مشکل هایی از این قبیل نداشته، چه کنند.

جدا شدن از محیط امن خانوادگی، مواجه شدن با مقررات محیط مدرسه، روبرو شدن با نظم و ترتیبی که لازمه آموزش است و کوشش ذهنی ارادی در درک و فهم مطالب برای موفقیت در امور تحصیلی از جمله مشکل های بچه ها در بدو ورود به مدرسه است.

والدینی که کلاس اولی در خانه دارند امسال مهرماه برای شان با هر سال متفاوت بوده است. آنها سعی کردند که فرزند خود را برای مدرسه آماده کنند و از خرید وسایل گرفته تا صحبت درباره مدرسه، کارهایی را انجام دادند که فرزندشان با دل قرص تری پا به مدرسه بگذارد.یک روانشناس بالینی نیز چند مورد را مورد توجه قرار داده است که با رعایت آنها کودک شما می تواند سال تحصیلی خوبی را آغاز کند و آن را به سرانجام برساند. با رعایت این موارد کودک شما در مدرسه و ارتباط با فضای آن موفق تر خواهد بود؛

شروع مدرسه برای کودک یک مقطع بسیار مهم است

نکاتی برای افزایش موفقیت کودک در مدرسه

تنظیم ساعات خواب

اگر کودک شما جزو بچه هایی است که پیش از این ساعات خواب منظمی داشته است از این جهت مشکلی نخواهید داشت اما در غیر این صورت بهتر است او را کم کم به ساعات خواب و بیداری جدید عادت دهید. به این شکل که هر شب او را وادار کنید که نیم ساعت الی سه ربع زودتر به رختخواب برود و از طرف دیگر صبح را یک ربع تا نیم ساعت زودتر از روز قبل از خواب برخیزد. به این شکل او به تدریج و با کمترین مقاومت به ساعات جدید عادت می کند. بهترین ساعات خواب برای کودکان مدرسه ای بین 9 شب تا 6 صبح است.

حتما بخوانید »40 کودک خارق العاده ای که جهان را دگرگون کردند

مهارت های ارتباط جمعی

برای اینکه کودک شما با مدرسه راحت وفق پیدا کند و دوران تحصیلی خوبی را پشت سر بگذارد باید او را با مهارت های ارتباطی مخصوصا ارتباط جمعی آشنا کرده باشید. اما اگر پیش از این به این مساله توجه کافی نداشتید بهتر است از همین امروز دست به کار شوید و او را در ارتباط مثبت با هم سالان و هم کلاسی هایش راهنمایی کنید. برای این کار می توانید از معلمان و اولیای مدرسه نیز کمک بگیرید. برای کودکانی که از اعتماد به نفس پایینی برخوردار هستند این ارتباط گرفتن دشوارتر است

دوری از والدین

یکی از مشکلاتی که کودک با پا گذاشتن به مدرسه با آن مواجه می شود دوری طولانی مدت از والدین است. او که پیش از این همیشه در کنار پدرومادرش بوده است حالا باید در یک محیط غریبه و با تعدادی از دانش آموزان در یک محیط به نام کلاس ساعات طولانی را بگذراند. این دوری برای کودک کمی سخت و استرس آور است مگر اینکه پیش از این کودک در مهدکودک و پیش دبستانی دوری از والدین را تجربه کرده باشد تا در مدرسه بتواند با آن راحت تر کنار بیاید.

یکی از مشکلاتی که کودک با مدرسه رفتن با آن مواجه می شود دوری از والدین است

 آموزش برنامه ریزی

شروع مدرسه برای کودکان یک مقطع بسیار مهم است. کودک با مدرسه آموزش را به صورت جدی آغاز می کند و سبک جدیدی از زندگی را نیز تجربه خواهد کرد. او حالا لازم دارد که مفاهیمی مانند آداب نشستن بر سر کلاس، گوش دادن به درس، اجازه گرفتن از معلم برای خارج شدن از کلاس، احترام به قوانین و زندگی جمعی را فرابگیرد و خودش را با برنامه جدید زندگی اش که شامل بیدارشدن در ساعت خاص، برنامه ریزی برای رسیدگی به دروس، استراحت و بازی است، تطبیق دهد. والدین در این امور می توانند راهنمای خوبی برای فرزندان خود باشند و این مفاهیم را به او آموزش دهند.

حتما بخوانید »کودک درون را چگونه فعال کنیم؟

کتاب هایی که به شما کمک می کنند

کتاب هایی در این زمینه وجود دارد که اگر والدین علاقه مند باشند می توانند آنها را مطالعه کنند. در این کتاب ها مسائل مختلف مربوط به مدرسه رفتن کودک به صورت جزئی مطرح شده است. اینکه در موارد مختلف والدین چه باید بکنند و چه بگویند و نیاز به آموزش چه موضوعاتی وجود دارد با طرح سوال و و راه حل های مناسب و کاربردی ارائه شده است. یکی از این کتاب های مفید «چگونه فرزند خود را برای سال اول دبستان آماده کنیم؟» نام دارد؛ نوشته «مریم احمدی شیرازی» که «موسسه مادران امروز» آن را منتشر کرده است.

تغییرات را بشناسید

والدین برای اینکه بتوانند به کودک خود کمک کنند تا سال تحصیلی خوبی را آغاز کند و به سرانجام برساند باید در مورد فضای مدرسه، قوانین، تغییرات شیوه های آموزشی و کتاب های درسی اطلاعات کافی داشته باشند. در صورت نداشتن تسلط کافی بر این مباحث نمی توانید راهنمای خوبی برای فرزندتان باشید. بهترین کار این است که با ارتباط موثر با معلم او از این موارد اطلاع حاصل کنید.